ลิฟท์ (Elevation หรือ Lift) เครื่องทุนแรงชนิดหนึ่งที่เป็นพาหนะเคลื่อนที่ขึ้นหรือลงในทางแนวดิ่งด้วยพลังงานไฟฟ้า มีโครงสร้างเป็นแท่งเหล็กหรือแผ่นเหล็ก ที่มีประสิทธิภาพในการเคลื่อนย้ายผู้คนหรือสิ่งของขนาดใหญ่ที่มีน้ำหนักมาก ทำให้มีความสะดวกรวดเร็ว ปลอดภัยและยังช่วยเบาแรงในการขนส่งได้เป็นอย่างดี ส่วนใหญ่นิยมนำมาใช้ในกการยกของหรือสินค้าในโรงงานอุตสาหกรรม รวมถึงภายในอาคารที่เป็นตึกสูงๆ เช่น บ้าน คอนโด ตึกระฟ้า เป็นต้น นอกจากนี้การเลือกใช้งานลิฟท์ขึ้นอยู่กับผู้เลือกใช้งาน เลือกตามประเภทของลิฟท์ที่มีความเหมาะสมกับการใช้งาน เพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้งานนั่นเอง

ลิฟท์มีกี่ประเภท ประเภทอะไรบ้าง?

แยก ลิฟท์ ตามประเภทของ Diving System แบ่งออกได้ 2 ประเภท ดังนี้
เป็นลิฟท์ที่ส่วนใหญ่นิยมใช้ยกของที่มีขนาดใหญ่ และมีน้ำหนักมาก ภายในกระบอกจะบรรจุสารของเหลวอยู่ โดยมีมอเตอร์ใช้ในการควบคุมระบบในการเคลื่อนที่ขึ้น-ลง และหยุดตามความสูงที่ผู้ใช้งานต้องการ ซึ่งลิฟท์ประเภทนี้ จะมีระบบไม่ซับซ้อน ใช้งานง่าย และสามารถมองเห็นระบบการทำงานของตัวเครื่องได้ชัดเจน

ลิฟท์ประเภทนี้ จะมีข้อเสีย คือ ตัวอุปกรณ์มีขนาดใหญ่ ไม่เหมาะกับการยก หรือเคลื่อนย้ายสิ่งของที่ใช้ความสูงมาก ๆ หรือเป็นลิฟท์ที่จำกัดความสูงในการใช้งานนั่นเอง เพราะประสิทธิภาพการทำงาน และความแข็งแรงจะน้อยลง ทำให้สิ้นเปลืองพลังงานมากจากการหมุนของตัวมอเตอร์ และลูกสูบที่ใช้ปั๊ม

ลิฟท์ที่เป็นระบบสลิง

เป็น ลิฟต์ ที่มีสายเคเบิ้ลในการเคลื่อนที่ขึ้น-ลง สามารถใช้งานได้หลากหลายกว่าลิฟท์ระบบไฮโดรลิก ห้องลิฟท์จะมีการยกขึ้นโดยผ่านรอกไฟฟ้าต่อเข้ากับมอเตอร์ไฟฟ้า จะมีระบบเกียร์ในการควบคุมความสมดุลในการเคลื่อนที่ สามารถช่วยให้ประหยัดพลังงาน เพราะมอเตอร์จะใช้แรงขับเคลื่อนแค่เพียงเล็กน้อยเท่านั้น ก็สามารถยกห้องขึ้นมาได้แล้ว นอกจากนี้ ห้องบรรทุก กับน้ำหนักที่ไว้ถ่วง ทำให้การเคลื่อนที่สามารถอยู่ในรางเลื่อนเพื่อไม่ให้น้ำหนักเลื่อนเหวี่ยงไปมาได้อีกด้วย

แยก ลิฟท์ ตามประเภทของของการใช้งาน เราสามารถแยกลิฟท์ตามประเภทของของการใช้งานได้เป็นหลายประเภท เช่น

ลิฟท์บ้าน

ประเภทที่เห็นได้ชัดเจนแบบ อย่างลิฟท์บ้าน เป็นลิฟท์ที่ใช้ติดตั้งภายในตัวอาคารของบบ้าน จะมีขนาดเล็ก ซึ่งมีการระบุพื้นที่สำหรับติดตั้งอย่างเหมาะสมกับพื้นที่จำกัด จะมีลักษณะเป็นห้องด้านหนึ่งติดกับตัวบ้าน และอีกด้านหนึ่งสามารถเปิด-ปิด ระหว่างเข้า-ออกได้ เพื่อขนส่ง หรือเคลื่อนย้ายสิ่งของต่าง ๆ แทนการขึ้น-ลงทางบันได ซึ่งจะช่วยอำนวยความสะดวกเป็นอย่างมาก สำหรับบ้านที่มีคนชรา คนท้องและเด็ก นอกจากนี้เป็นลิฟท์ที่จะมีระบบความปลอดภัยในระหว่างการใช้งานอีกด้วย

ลิฟท์ยกของ หรือ X-Lift

เป็นลิฟท์ที่นิยมใช้งานในโรงงานอุตสาหกรรม เพื่อช่วยผ่อนแรงในการยก ขน ลากสิ่งของที่มีขนาดใหญ่และน้ำหนักมาก ๆ ซึ่งการออกแบบลิฟท์ประเภทนี้ จะต้องมีความเหมาะสมกับการใช้งาน เพื่อให้ปลอดภัย และประสิทธิภาพมากขึ้น เพราะลิฟท์ขนของในโรงงาน จะต้องมีความแข็งแรงที่พอเหมาะกับการใช้งาน

ลิฟท์โดยสาร
เป็นลิฟท์ที่ใช้สำหรับขนส่งผู้โดยสารทั่วไป มักนิยมใช้ตามอาคารสำนักงานหรือที่อยู่อาศัย

ลิฟท์รถยนต์
ใช้ยกรถยนต์ขึ้นบนตึกหรืออาคารที่มีทางเข้าแคบ เพื่อความสะดวกและรวดเร็วในการเคลื่อนย้าย

1. เครื่องจักรขับลิฟท์ (Traction Machine)
เป็นอุปกรณ์หลักของระบบลิฟท์ ทำหน้าที่ขับเคลื่อนลิฟท์ขึ้นลง

2. ชุดลูกถ่วง (Counterweight)
เป็นโครงเหล็กซึ่งบรรจุก้อนน้ำหนักที่ทำด้วยเหล็กหล่อ ทำหน้าที่ถ่วงดุลกับน้ำหนักของลิฟท์และจำนวนผู้โดยสารเพื่อให้มอเตอร์ลิฟท์ทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ

3. รางลิฟท์ (Guide Rail)
เป็นเหล็กรูปตัว T ทำหน้าที่นำร่องให้ลิฟท์วิ่งขึ้นลงในแนวที่กำหนดและรักษาตำแหน่งตัวลิฟท์ให้ทรงตัวและได้ศูนย์ตลอดเวลา รางลิฟท์มีหลายขนาดขึ้นอยู่กับขนาดของตัวลิฟท์ น้ำหนักบรรทุกและความเร็วลิฟท์ เป็นต้น โดยทั่วไประบบลิฟท์จะมีรางขนาดใหญ่สำหรับนำร่องตัวลิฟท์และรางขนาดเล็กกว่าสำหรับนำร่องชุดลูกถ่วง

4. ตู้โดยสาร (Lift Car)
เป็นห้องโดยสารที่ยึดกับโครงเหล็กกล้าที่แข็งแรง พร้อมอุปกรณ์นิรภัย (Safety Gear) ป้องกันไม่ให้ลิฟท์ตกเมื่อสลิงขาด ตู้โดยสารมีขนาดแตกต่างกันขึ้นอยู่กับประเภทและน้ำหนักบรรทุกของลิฟท์

5. บัฟเฟอร์ (Buffer)
เป็นอุปกรณ์ป้องกันไม่ให้ตัวลิฟท์กระแทกกับพื้นบ่อลิฟท์ กรณีลิฟท์วิ่งเลยชั้นล่างสุดบัฟเฟอร์จะผ่อนแรงกระแทกเพื่อไม่ให้เกิดอันตรายต่อผู้โดยสาร

6. ตู้คอนโทรล (Controller)
ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของลิฟท์ทั้งระบบ เช่น ควบคุมความเร็ว ควบคุมการเปิดปิดประตูจัดคิวการวิ่งรับส่งผู้โดยสาร เป็นต้น และชนิดของคอนโทรลดังกล่าวยังแตกย่อยออกตามประเภทระบบขับเคลื่อนด้วย เช่น VVVF , DC Drive เป็นต้น

7. ประตูหน้าชั้น (Landing Door)
ระบบลิฟท์ทั่วไปจะมีประตู 2 ส่วน คือ ประตูในลิฟท์ (Car Door) และประตูหน้าชั้นต่าง ๆ ตามจำนวนชั้นจอดของลิฟท์ ปกติประตูหน้าชั้นจะเปิด-ปิดได้ก็ต่อเมื่อตัวลิฟท์จะต้องจอดอยู่ที่ชั้นนั้นและประตูที่ชั้นอื่นจะเปิดไม่ได้ ทั้งนี้เพื่อให้การใช้งานมีความปลอดภัยสูงสุด ประตูลิฟท์มีหลายแบบ ที่พบเห็นกันโดยทั่วไปจะมี

เปิดจากกึ่งกลาง (Center Opening)
เปิดจากด้านข้าง (Slide Opening)

8. สลิงลิฟท์ (Wire Rope)
ใช้สำหรับแขวนตัวลิฟท์และชุดลูกถ่วง ฉุดให้ลิฟท์ขึ้นลงด้วยแรงเสียดทานของลวดสลิงกับร่องของมู่เล่ย์

9. ปุ่มกด (Button)
ใช้สำหรับเรียกลิฟท์รับ-ส่งไปยังชั้นต่าง ๆ ที่ต้องการ แผงปุ่มกดมีอยู่ 2 ส่วน คือ

แผงปุ่มกดในลิฟท์ (Car Operating Panel) ประกอบด้วย
👉 ปุ่มเรียกไปตามชั้นต่าง ๆ
👉 ปุ่มปิด-เปิดประตู
👉 ปุ่มแจ้งเหตุ และอินเตอร์คอม
แผงปุ่มกดหน้าชั้น (Hall Button) ประกอบด้วย
👉 ปุ่มเรียกลิฟท์มารับขาขึ้นและขาลงอย่างละปุ่ม
10. สายเคเบิล (Travelling Cable)
เป็นสายไฟที่วิ่งขึ้นลงพร้อมกับตัวลิฟท์ ทำหน้าที่เชื่อมสัญญาณ เช่น ปุ่มกดและสวิทซ์ต่าง ๆ ที่ตู้ลิฟท์กับตู้คอนโทรลในห้องเครื่อง

การบำรุงรักษา ตรวจเช็คลิฟท์

• ตรวจเช็คระบบเบรคและอุปกรณ์
• ตรวจเช็คชุดเซฟตี้ Governor
• ทำความสะอาดอุปกรณ์ลิฟท์ทุกส่วน
• ตรวจเช็คชุดประตูชานพัก ประตูนอก ประตูใน
• ตรวจเช็คน้ำมันราง ชุดข้อต่อ จุดหมุนต่างๆ
• ตรวจเช็ค การทำงานของไฟแสงสว่างฉุกเฉิน อินเตอร์คอม กระดิ่ง แบตเตอรี่
• ตรวจเช็คสัญญาณชั้น ลูกศรการขึ้น-ลง และสัญญาณเสียงแจ้งเตือน
• ตรวจเช็คเส้นผ่าศูนย์กลางของลวดสลิงขับลิฟท์
• ตรวจเช็ค ระดับชั้น การจอดเสมอระดับชั้นหรือไม่
• ตรวจเช็คสภาพความตึงของลวดสลิงขับลิฟท์
• ตรวจเช็ค ผ้าเบรก ทำความสะอาด
• ตรวจเช็คชิ้นส่วนอุปกรณ์ ที่มีการเคลื่อนที่ทั้งหมด และทำความสะอาด

เป็นอย่างไรกันบ้างกับความรู้เรื่องลิฟต์ ไม่ว่าจะเป็นแบบไหน เวลาใช้งานควรศึกษาให้ดีก่อนทุกครั้ง เพื่อการใช้งานที่ปลอดภัยนั่นเอง นอกจากนี้ เราขอแนะนำ รถ Xlift ลิฟท์ขากรรไกร และ เครนยกของ รวมถึงสินค้าคุณภาพอื่น ๆ จาก KACHA รับรองความปลอดภัย พร้อมให้บริการหลังการขายสุดประทับใจอย่างแน่นอน

ขอขอบคุณที่มา  ลิฟท์  จาก Kachathailand